Kredyt kontra pożyczka chwilówka. Jak podjąć dobrą decyzję?
Choć pojęć „kredytu” I „pożyczki” używamy na co dzień zamiennie, to warto mieć świadomość, że są to określenia Dwóch odrębnych rodzajów produktów finansowych. A o tym, co korzystniejsze: kredyt czy pożyczka, często przesądza indywidualna sytuacja, w której znajduje się osoba potrzebująca zastrzyku gotówki.
Kredytu może udzielić wyłącznie bank lub SKOK, czyli instytucja, która podlega przepisom prawa bankowego. Pożyczki może udzielić każdy – zarówno bank, jak i profesjonalna firma pożyczkowa, zakład pracy czy inna osoba, np. krewny czy sąsiad. I choć podstawowe dokumenty regulujące zasady funkcjonowania jednego i drugiego typu finansowania się różnią (patrz: tabela poniżej), to i kredyty, i pożyczki podlegają tym ograniczeniom cenowym, wynikającym z przepisów ustawy o kredycie konsumenckim oraz tzw. ustawy antylichwiarskiej (ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym). „Chwilówka” z kolei jest popularnym określeniem krótkoterminowej pożyczki (do 30-60 dni), spłacanej jednorazowo, znajdującej się w ofertach wielu firm pożyczkowych.
KREDYT A POŻYCZKA: NAJWAŻNIEJSZE RÓŻNICE | ||
KREDYT | POŻYCZKA | |
| Podmiot udzielający finansowania | Bank lub SKOK | Bank, SKOK, firma pożyczkowa, osoba prywatna, prawna i inne instytucje (pod warunkiem, że pożyczkodawca jest właścicielem pożyczanych pieniędzy lub innego przedmiotu umowy) |
| Podstawa prawna | Prawo bankowe | Kodeks cywilny |
| Forma umowy | Musi być zawarta na piśmie | Nie musi być zawarta na piśmie, ale zalecane jest dla celów dowodowych podpisanie umowy przynajmniej dla pożyczek w kwocie od 1000 zł. Jeśli umowa pożyczki jest jednocześnie kredytem konsumenckim w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim, wówczas powinna być zawarta na piśmie |
| Przedmiot umowy | Pieniądze | Pieniądze lub inne rzeczy oznaczone co do gatunku (np. przedmioty materialne) |
| Cel umowy | Kredyt może być udzielony tylko na cel określony we wniosku kredytowym | Zawarcie umowy nie wymaga podawania celu pożyczki |
Maksymalne koszty spłaty
Wysokość odsetek naliczanych zarówno od kredytów, jak i pożyczek nie może przekraczać dwukrotności sumy stopy stopy referencyjnej i 3,5 punktów procentowych. Obecnie limit ten to 10%, a wyliczamy go tak:
odsetki maksymalne = 2 x (stopa referencyjna NBP* + 3,5%) = 10% w skali roku
*stopa referencyjna NBP (Narodowego Banku Polskiego) aktualnie wynosi 1,5%
I choć prawo od kilku lat ograniczało wysokość odsetek, jakich może wymagać bank lub firma pożyczkowa od klienta, to problem (zwłaszcza w przypadku chwilówek) stanowiły koszty pozaodsetkowe. Mizerny zysk z niskich odsetek niektóre firmy pożyczkowe rekompensowały sobie wysokimi prowizjami czy opłatami innego typu (np. za obsługę domową), które niekiedy kilkukrotnie potrafiły przewyższać wysokość kapitału pożyczki, czyli kwoty, jaką pożyczkobiorca otrzymał „na rękę”, do własnej dyspozycji.
Kres lichwie położyła nowelizacja ustawy o nadzorze rynkiem finansowym, która wprowadziła obowiązujący dla umów zawartych po 11 marca 2016 roku ograniczyła również dopuszczalną wysokość kosztów pozaodsetkowych.
Obecnie każdy kredyt czy pożyczka podlegają takiemu samemu limitowi kosztów pozaodsetkowych, który jest sumą dwóch składników i wynosi:
- część stała: 25% kwoty kredytu oraz
- część zmienna (zależy od czasu trwania umowy): 30% wartości kredytu w skali roku
Dodatkowo wszystkie pozaodsetkowe opłaty nie mogą przekroczyć 100% całkowitej kwoty kredytu.
Dla kogo kredyt – dla kogo chwilówka?
Zastanawiając się nad tym, co będzie korzystniejsze: chwilówka czy pożyczka bankowa, warto podkreślić, że usługi bankowe niemal zawsze będą tańsze od usług firm pożyczkowych, a powodem jest odmienny profil działalności.
Banki skupiają się na udzielaniu finansowania długoterminowego. Zapewniając sobie w ramach poszczególnych umów przychód na wiele lat (lub przynajmniej miesięcy), są w stanie pożyczyć klientowi pieniądze taniej. By ograniczyć ryzyko strat, powodowane przez udostępnianie pieniędzy osobom, które mogą nie poradzić sobie ze spłatą, stosują dość wnikliwą analizę zdolności i wiarygodności kredytowej osób ubiegających się o finansowanie. Stąd o kredyty bankowe trudniej, a uzyskanie pozytywnej decyzji często wymaga udowodnienia swojej wypłacalności (dostarczania zaświadczeń potwierdzających dochody).
Firmy pożyczkowe zagospodarowały obszar, którym banki niekoniecznie są zainteresowane, czyli segment szybkich pożyczek na niewysokie kwoty. Produktów, które po prostu dla banków nie są opłacalne. Jednocześnie firmy pożyczkowe zwiększają ponoszone przez siebie ryzyko, jedynie pobieżnie analizując wypłacalność obsługiwanych klientów. Ci mogą dzięki temu pożyczyć szybko, z większą szansą na pozytywną decyzję kredytową. Za tę łatwą dostępność finansowania (często: brak zaświadczeń i bardzo sprawny proces weryfikacji wniosków pożyczkowych) płacą z kolei wyższą ceną pożyczek.
Kiedy chwilówka się opłaca?
Pozabankowa chwilówka czy drobna pożyczka na raty przez internet będzie dobrym rozwiązaniem dla osób, które potrzebują natychmiastowego zastrzyku gotówki w kwocie kilkuset, maksymalnie kilku tysięcy złotych. Firmy pożyczkowe, które udostępniają swoje usługi przez Internet, często rozpatrują wnioski nawet w godzinach wczesnoporannych i późnowieczornych, w tym w weekendy. Dzięki temu potrzebną gotówkę można mieć na koncie w zaledwie kilkanaście minut.
Pozabankowa pożyczka to najlepszy sposób na pozyskanie gotówki w przypadku osób, które nie chcą lub nie mogą dostarczyć zaświadczenia o dochodach. Gdy miałeś przerwę w zatrudnieniu, a u nowego pracodawcy pracujesz od kilku tygodni, w banku najprawdopodobniej spotkasz się z odmową finansowania, z kolei w większości firm pożyczkowych krótki staż pracy nie będzie stanowił żadnych przeszkód.
Chwilówka to również dobry sposób na pozyskanie potrzebnych pieniędzy przez osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Drobni przedsiębiorcy często mają problem z udokumentowaniem swojej zdolności kredytowej w banku. Jeśli rozliczają się na zasadach ogólnych, a księga przychodów i rozchodów pokazuje stratę, kredyt czy pożyczka bankowa będą poza ich zasięgiem. Problemy mogą mieć też przedsiębiorcy rozliczający się na zasadzie karty podatkowej. Ich z reguły niskie dochody często są w oczach banków niewystarczające.
Problemy z pożyczeniem pieniędzy od banków mogą mieć również osoby młode bez historii w BIK-u, które ze względu na swój wiek i brak doświadczenia kredytowego mogą nie być w stanie udowodnić swojej wiarygodności finansowej. Dużo większą szansę niż na kredyty bankowe będą mieć na pożyczki w firmie pozabankowej.
Chwilówka czy pożyczka pozabankowa często jest jedynym sposobem na gotówkę dla osób, które posiadają nie najlepszą historię kredytową w BIK-u. Choć wiele firm pożyczkowych również sprawdza BIK, to ewentualne skazy na historii spłat nie zaważają na decyzji kredytowej w tak dużym stopniu, jak w przypadku banków.
Kiedy lepiej wybrać kredyt?
Wyjąwszy popularne chwilówki za 0 zł dla nowych klientów, pozabankowe pożyczki z reguły są droższe niż bankowe kredyty gotówkowe. Jeśli zależy Ci na najniższym koszcie spłaty i nie przeszkadza Ci konieczność donoszenia ewentualnych zaświadczeń, pierwsze kroki po finansowanie skieruj do banku.
Podobnie, jeżeli chcesz pożyczyć wyższą kwotę. Po pierwsze: przy wysokich kwotach (od kilkunastu tysięcy złotych) nawet drobne różnice w wysokości oprocentowania czy prowizji mocno odbiją się na Twojej kieszeni. Po drugie: większość chwilówek pozwala na pożyczenie do 5 000 zł, czasem 10 000 zł – rzadziej wyższych sum.
Gdy z kolei nie jesteś pewien, że pożyczone pieniądze będziesz w stanie zwrócić jednorazowo – i to już po 30 czy 60 dniach, wybieraj kredyty gotówkowe. Dobrym rozwiązaniem może być również pozabankowa pożyczka na raty przez Internet. Raty zawsze będą łatwiejsze i wygodniejsze do spłacenia niż jednorazowa chwilówka.